
ตำนาน ต้นกำเนิด อินทรีสองหัว ย้อนไปจนถึงเมื่อไหร่ ?
- Jynx
- 43 views
ตำนาน ต้นกำเนิด อินทรีสองหัว (Double headed eagle) เป็นภาพสัญลักษณ์โบราณ ถูกใช้ในยุคสำริดเป็นครั้งแรก โดยเฉพาะอารยธรรมกรีกไมซีนี เมโสโปเตเมีย และฮิตไทต์ ส่วนข้อมูลเพิ่มเติม ตามไปเจาะลึกประวัติศาสตร์ ด้านล่าง
ตามตำนานเทพเจ้ากรีก นกอินทรีคู่ถูกเล่าในนิทานของซูส ซึ่งเขาจะปล่อยให้พวกมัน บินไปยังตะวันออกและตกสุดขอบโลก จนในที่สุดก็พบกันที่เดลฟี ซึ่งเชื่อว่าเป็นจุดศูนย์กลางของโลก แต่ตำนานส่วนใหญ่ บอกว่าทั้งสองไม่ใช่อินทรี แต่เป็นอีกาฝาแฝด ชื่อฮูกินน์กับมูนินน์ (Hugin and Munin)
ยุคสำริด
สัตว์หลายหัวหรือนก ปรากฏในเมโสโปเตเมีย ก่อนที่ชาวฮิตไทต์จะนำมาใช้ โดยแสดงให้รู้ว่า เป็นเครื่องหมายของราชวงศ์ ส่วนในกรีกไมซีนี พบสัญลักษณ์นี้ในสุสานชั้นสูง ซึ่งอยู่ในรูปแบบสร้อยคอ และมีบางคนสันนิษฐานว่า เป็นลวดลายคล้ายกับเทพเจ้า 2 หัว ของสุเมเรียน
ยุคกลาง
หลังจากยุคสำริดประมาณ 2,000 ปีก่อน ภาพอินทรีสองหัวปรากฏอีกครั้ง ในสมัยของจักรวรรดิไบแซนไทน์ อายุย้อนกลับไปจนถึงศตวรรษที่ 10 และอาจมาจากประเทศสเปน บัลแกเรีย หรือฝรั่งเศส จากนั้นแบ่งออกเป็น 3 ยุคการใช้งาน ดังนี้
ที่มา: Bronze Age, Middle Ages [1]
นอกจากตำนานของซูส นกสองหัวยังปรากฏในวัฒนธรรมอินเดีย โดยเรียกกันว่า “กานดาเบอรุนดา” ซึ่งอ้างอิงต้นกำเนิดมาจากชาวฮิตไทต์ เล่ากันว่า พระวิษณุแปลงกายเป็นนกอินทรีสองหัว เพื่อต่อสู้กับ “สรภา” ซึ่งเป็นอีกร่างอวตารของพระอิศวร ซึ่งสร้างขึ้นเพื่อทำลายนรสิงห์อีกที (นรสิงห์ = อวตารของพระวิษณุ)
ส่วนผู้ที่ทำให้สัญลักษณ์นกสองหัว เป็นที่รู้จักในยุโรปตะวันออก จนมาถึงตอนนี้ คือ พระเจ้าฟรีดริชแห่งปรัสเซีย โดยพระองค์ใช้เครื่องหมายดังกล่าว ในงานพิธีกรรม ส่วนในประเทศอังกฤษ พบภาพนกหัวคู่ในกลุ่มของอัศวิน โดยเฉพาะบนโล่ของ โรเบิร์ต จอร์จ เจนเทิลแมน
นอกจากนี้ ยังแพร่กระจายไปสู่ฝรั่งเศส และอิตาลี ซึ่งเป็นสัญลักษณ์ของดยุคแห่งโมเดนา เมื่อปี ค.ศ. 1628 จนกระทั่งปัจจุบัน ถูกใช้สื่อถึงคริสตจักรนิกายออร์โทดอกซ์กรีก พบได้ทั้งในวงกีฬายุโรป เช่น สโมสรกีฬากรีก (A.E.K.) หรือสหภาพกรีฑาแห่งคอนสแตนติโนเปิล เป็นต้น
ที่มา: The Eagle in India, Its Spread in the West and Modern Use [2]
ในภูมิภาคเอเชีย พบความเชื่อบริเวณตอนกลาง โดยมีลัทธิเกี่ยวกับไสยศาสตร์ เชื่อว่านกอินทรีทำหน้าที่ เฝ้าประตูระหว่างโลกคนตายกับโลกมนุษย์ ซึ่งนกและคนเดินทางร่วมกันได้ทั้งบนโลกและสวรรค์ [3] อย่างไรก็ตาม ไม่มีการกล่าวถึงว่า นกตัวดังกล่าวมีสองหัวหรือไม่
ยกตัวอย่างที่เห็นได้ชัด 3 ประเทศ ได้แก่
ธงชาติแอลเบเนีย
ธงชาติเซอร์เบีย
ธงชาติมอนเตเนโกร
ที่มา: Countries With Dougle-Eagle Flags [4]
อาทิเช่น
ต้นกำเนิดของอินทรีหัวคู่ เกิดขึ้นมาจากชาวเมโสโปเตเมีย ใช้สำหรับกลุ่มคนชั้นสูง หรือบ่งบอกถึงราชวงศ์ เริ่มจากยุคสำริด ยุคกลาง และใช้งานจนถึงยุคนี้ สามารถพบเห็นได้ทั้งบนธงชาติ ตราประจำตระกูล วงการกีฬา และงานศิลปะ แถมยังมีความเชื่อไปทั่วโลก รวมถึงในเอเชียกลาง
สาเหตุที่หลายประเทศ เลือกใช้เครื่องหมายอินทรีหัวคู่ อาจจะเพื่อแสดงถึงอำนาจ 2 ขั้วของผู้ปกครอง อีกทั้งยังอาจหมายถึง ความประสงค์ของพระเจ้า เป็นต้น ซึ่งขึ้นอยู่กับความเชื่อของแต่ละชาติ
นกหัวคู่ทางจิตวิญญาณ ใช้สื่อถึงพลัง หัวที่หนึ่งเป็นตัวแทนพลังทางกายภาพ ส่วนหัวที่สองเป็นพลังศักดิ์สิทธิ์ แต่เมื่อนำสองศีรษะมารวมกัน เชื่อว่าเป็นพลังแห่งความยุติธรรม หรือในบางแหล่งข้อมูลกล่าวว่า เกี่ยวข้องกับสิ่งที่เปลี่ยนแปลง ซึ่งเชื่อมโยงกับ ตำนานแฮสเวลกร์ คืออะไร ของชาวนอร์ส