นกในตำนาน ฟิลิปปินส์ เล่าถึงโดยผู้พูดภาษาฟิลิปีโน
- Jynx
- 33 views
รายชื่อ นกในตำนาน ฟิลิปปินส์ จากการเล่าต่อกันมา โดยผู้พูดภาษาฟิลิปีโน ซึ่งมีทั้งนกเวทมนตร์ นกเทพเจ้า นกศักดิ์สิทธิ์ นกรูปร่างประหลาด ไปจนถึงสัตว์มีปีกที่คล้ายกัน ซึ่งมีตัวไหนบ้าง ศึกษาต่อด้านล่าง
นกในตำนาน ฟิลิปปินส์ เป็นเรื่องเล่าจากกลุ่มคน ที่อยู่ในสมัยฟิลิปปินส์ ตกเป็นอาณานิคมของสเปน โดยคำว่า “ฟิลิปีโน” หมายถึง ชาวสเปนที่เกิดในฟิลิปปินส์ ส่วนคนเชื้อสายอื่น เช่น ชาวออสโตรนีเซียน เรียกว่าอินดิโอ, ชาวจีนเรียกว่าชิโน และชาวมุสลิมเรียกว่าโมโร เป็นต้น
นกแวมไพร์แห่งฟิลิปปินส์ มีชื่อว่า วัก-วัก (WakWak) มีความดุร้าย มักโจมตีมนุษย์ในยามราตรี โดยเฉพาะผู้หญิง เด็ก หรือผู้ไม่มีทางสู้ โดยมันจะกินเนื้อและไส้เป็นอาหาร ชื่อวักวักตั้งขึ้นตามเสียงปีก วัก! วัก! ของมันขณะบินผ่าน
เล่าว่ามันสามารถ เปลี่ยนรูปร่างเป็นผู้หญิงได้ แถมยังแต่งงานหรือใช้ชีวิตกับมนุษย์ โดยการพรรณนาหน้าตา แตกต่างกันตามภูมิภาค และมีพลัง ดังต่อไปนี้
ที่มา: What is the WakWak Creature? [1]
นกที่หากถูกสังหาร แล้วทำให้ผู้นั้นถูกลงโทษด้วยความตาย คือ นกมาเนาอูล (Manaul) ซึ่งเรื่องราวนี้ กล่าวถึงในประมวลกฎหมายศักดิ์สิทธิ์ แห่งเกาะปานาย โดยเชื่อว่า ต้นกำเนิดของนกชนิดนี้ เกิดขึ้นในสมัยการปกครอง ของสมาพันธ์มาจาอัส (Madja-as) ส่วนอีก 3 เรื่อง ได้แก่
นิทานพื้นบ้านมังยาน มานูล
ในเรื่องนี้มาเนาอูลเป็นกษัตริย์ ที่ถูกจองจำโดยพระเจ้า แต่เขาหลบหนีออกมาได้ แล้วก่อกบฏต่อเทพและวิญญาณ ก่อนที่ต่อมาจะถูกลงโทษ ด้วยการขว้างหิน เมื่อหินโดนตัวเขา ทำให้มาเนาอูลกลายเป็นเกาะ
นิทานพื้นบ้านชาวตากาล็อก
เทพเจ้าบาธาลา ส่งนกบินมาจากฝั่งซ้ายและขวา เพื่อแยกไม้ไผ่เป็น 2 ซีก แล้วถือกำเนิดมนุษย์คนแรกออกมา เป็นผู้หญิงชื่อว่ามาลากัส
นิทานพื้นบ้านชาวบีซายา
เรื่องนี้มาเนาอูลเป็นกษัตริย์ มีหน้าที่กำหนดชะตากรรม เขาทำให้ท้องฟ้า และแผ่นดินต่อสู้กัน แต่เมื่อผ่านไป เขาเบื่อหน่ายกับสงคราม จึงขว้างหินลงทะเล แล้วทำให้กลายเป็นเกาะขึ้นมา
ที่มา: Manaul [2]
นกที่ทำให้เกิดสุริยุปราคา คือ เรื่องราว นกมิโนคาวะ ชาวมินดาเนาตอนใต้เชื่อว่า มันตัวใหญ่มหึมา จนสามารถกลืนดวงจันทร์ แล้วเกิดเป็นปรากฏการณ์สุริยุปราคา และมักซ่อนตัวอยู่ในถ้ำ ชื่อว่าคาลูลุนดัน
นกแห่งลางบอกเหตุ เรียกว่าติกมานูกัน (Tigmamanukan) เป็นความเชื่อในหมู่ชาวตากาล็อก ใช้นกเป็นสิ่งบอกการเดินทาง หากนกบินไปทางขวา สื่อว่าจะเดินทางด้วยดี แต่ถ้านกบินไปทางซ้าย สื่อว่านักเดินทางจะหายตัวไป
โดยคำว่า tigmamanukan มีรากศัพท์มาจากภาษาออสโตรนีเซียนว่า manuk ใช้อธิบายถึงนกขนาดเล็ก สีเข้ม อาศัยในป่าหรือไร่นา ซึ่งชาวตะวันตกในยุคแรก อ้างว่าชื่อของมัน หมายถึงนกบลูเบิร์ดนางฟ้า (Fairy-bluebird)
ซึ่งคำกล่าวอ้างดังกล่าว สอดคล้องกับข้อมูลที่ระบุได้ในปัจจุบัน จากการศึกษาเมื่อปี 2017 ที่รับรองโดยองค์กร IUCN บ่งบอกว่า ประเทศฟิลิปปินส์เป็นที่อยู่ของนกสกุล Irena puella 2 สายพันธุ์ ได้แก่ นกบลูเบิร์ดฟิลิปปินส์ (Irena cyanogastra) และบลูเบิร์ดปาลาวัน (Irena tweeddalii)
ที่มา: TIGMAMANUKAN : THE OMEN BIRD [3]
โดยสรุปแล้ว นกในตำนานฟิลิปปินส์ แต่ละตัวมีพลังเหนือธรรมชาติ บ้างก็เชื่อมโยงกับเทพเจ้า มีทั้งตัวที่เป็นมิตรกับผู้คน นกกินเลือดเนื้อมนุษย์ นกที่ทำให้เกิดสุริยุปราคา รวมถึงความสัมพันธ์ กับนกที่มีถิ่นอาศัยอยู่จริงๆ ในปัจจุบัน
นกที่เหมือนไก่ เป็นเรื่องราวของชาวมาราเนา เกี่ยวกับตำนานสาริมานก (Sarimanok) มีหงอนบนหัว หางยาว ขนหลายสี คาบปลาไว้ในปาก เหมือนกับ ตำนาน นกแห่งลิเวอร์พูล จาก รายชื่อ นกในตำนานยุโรป ที่คาบสาหร่ายไว้ในปาก
ถูกมองว่าเป็นสัญลักษณ์ของโชค ตัวกลางระหว่าง 2 โลก ผู้พิทักษ์ความชั่ว ซึ่งชื่อเรียกของมัน เป็นการรวมกันของ 2 ความหมาย ได้แก่ sari (sá – ri) แปลว่า ความหลากหลาย และอีกคำคือ manok (ma – nók) แปลว่า นก กระทั่งสเปนมาถึงในยุคแรก คำว่ามานกเปลี่ยนความหมาย เป็นคำเรียกของไก่
ชาวฟิลิปปินส์ มีความเชื่อเรื่องครุฑ ว่ากันว่า เป็นนกมีปีกสีทอง ฟันขนาดใหญ่ กรงเล็บจับคนได้กว่า 6 ชีวิต เมื่อบินจะเหมือนนกอินทรี แต่เมื่อกลับสู่รัง จะแปลงร่างเป็นมนุษย์ อาศัยอยู่ใต้มหาสมุทร
นอกจากนี้ ยังเชื่อเรื่องกินนารา (Kinara) สิ่งมีชีวิตใบหน้าสวยงาม ลำตัวส่วนบนเป็นหญิงหรือชาย ตั้งแต่เอวลงไปเป็นร่างกายของนก มีปีก รักในเสียงดนตรี อ่อนโยน เป็นมิตรกับทุกอย่าง
