
ตำนาน โยสึซึเมะ คือใคร (Yosuzume) ฉายาโยไกแห่งนก
- Jynx
- 80 views
ตำนาน โยสึซึเมะ คือใคร (Yosuzume) คือเรื่องเล่าของโยไกแห่งนก ที่ถ่ายทอดโดยชาวญี่ปุ่นโบราณ ว่ากันว่า ชื่อของมันหมายถึง “นกกระจอกกลางคืน” ที่เชื่อมโยงกับโชคร้าย ส่วนความเป็นมาอื่นๆ อ่านต่อด้านล่าง
โยสึซึเมะ คือใคร ในจังหวัดวากายามะ มันคือสัตว์ประหลาด “เกซอง” ส่วนในจังหวัดโคจิ มันคือนกกระจองกลางคืน และบริเวณภูเขาทางตอนเหนือ เรียกมันว่า “บิจาคุ”
หรือในยุคจักรพรรดิอิชิโจ เชื่อว่าดวงวิญญาณ ของพลโทท่านหนึ่ง ได้กลายร่างเป็นนกกระจอก “นิรุไนจาคุ” และเรียกสั้นๆ ว่า “โยสึเมะ”
ต้นกำเนิดของนกกระจอกกลางคืน แพร่กระจายจาก 3 พื้นที่ในญี่ปุ่น ได้แก่
จังหวัดวากายามะ – 和歌山県 – Wakayama
อยู่ในภูมิภาคคันไซ พื้นที่มากกว่าครึ่งเป็นเทือกเขา และอยู่ใต้สุดของเกาะฮอนชู เขตของจังหวัดติดกับโอซาก้า โดยรถไฟฟ้าประมาณ 1-2 ชั่วโมง ภูมิอากาศเป็นแบบค่อนข้างร้อน ขึ้นชื่อเรื่องเทศกาลไฟแห่งนะชิ [1]
จังหวัดเอฮิเมะ – 愛媛県 – Ehime
อยู่ที่ภูมิภาคชิโกะคุ เป็น 1 ใน 4 เกาะหลักของประเทศ ถูกล้อมรอบด้วยทะเลเชโตะ และแปซิฟิก ภูมิอากาศอบอุ่น มีแหล่งท่องเที่ยวขึ้นชื่อ เช่น โดโกะออนเซ็น, ปราสาทมัตสึยะมะ, วัดอิชิเทะจิ, ศาลเจ้าโอยะมะชึมิ
จังหวัดโคจิ 高知県 – Kochi
อยู่ทางใต้ของเกาะชิโกกุ ซึ่งเป็นต้นกำเนิดของ บาซัน คือใคร ประกอบด้วยพื้นที่ป่า 84% และมีแม่น้ำสำคัญคือแม่น้ำชิมันโตะ โดยสารเครื่องบินจากโอซาก้า หรือโตเกียว ใช้เวลาราวๆ 1-2 ชั่วโมง [2]
เรื่องเล่าโยสึซึเมะโดยทั่วไป ปรากฏตัวเป็นโยไก แค่เวลากลางคืน พร้อมเสียงร้องนกกระจอก กล่าวกันว่า พวกมันจะบินผ่านหน้า ของผู้ที่เดินตามเส้นทางภูเขา ส่วนเวอร์ชันประจำถิ่น เล่าถึงต่อไปนี้
หมู่บ้านโทมิยามะ – Tomiyama
เมืองวาคายามะ – Wakayama
หมู่บ้านคิตาคาวะ – Kitagawa
ฮิงาชิสึโนะ – Higashitsuno (ปัจจุบัน คือ เมืองสึโนะ)
ที่มา: Yosuzume [3]
หน้าตาของโยสึเมะ เป็นนกขนาดเล็ก ขนสีดำสนิทไปกับความมืด มักปรากฏตัวในช่องเขา หรือถนนที่ตัดป่า อยู่เป็นฝูงใหญ่ และเสียงดังมาก อีกทั้งยังขึ้นชื่อว่า เป็นโยไกนกที่หายาก
เนื้อเรื่องที่คล้ายกับโยสึเมะ คือตำนานของนกกระจอกบิน โอคุริซึซึเมะ (Okurisuzume) มันจะเดินตามคนตลอดเวลา แต่หากไปพร้อมกันเป็นกลุ่ม จะมีเพียงคนเดียวที่ได้ยินเสียง แต่ถ้าท่องคาถา แล้วยกกิ่งไม้ 3 กิ่งขึ้นมา มันถึงจะเลิกติดตาม แถมหมาป่ายังจะไม่ปรากฏตัว ให้เห็นอีกด้วย
นอกจากนี้ ยังมีโยไกทาโมโตสึเมะ (Tamotosuzume) หรือ นกกระจอกแขนเสื้อ ที่เล่าเรื่องคล้ายๆ กัน โดยกล่าวว่า มันจะไม่มีเงาให้เห็น แต่จะได้ยินเสียงร้องตามหลัง หากเข้าไปในแขนเสื้อ ของผู้ที่เดินผ่าน จะถือว่ากำลังจะมีเรื่องไม่ดี ทำให้ชาวเมืองฮิงาชิตุโนะ เชื่อว่าต้องเดินจับแขนเสื้อไว้ เพื่อไม่ให้ทาโมโตสึเมะเข้าสิง [4]
ที่มา: 現代文化での登場 [5]
โดยสรุปแล้ว โยสึซึเมะคือนกในรูปร่างโยไก ลักษณะคล้ายนกกระจอก ปรากฏตัวยามค่ำคืน ถูกถ่ายทอดโดยชาวบ้านจาก 3 เมืองของญี่ปุ่น บ้างก็เชื่อว่าทำให้โชคร้าย บ้างก็เชื่อว่าเป็นนกที่มาปกป้อง
จากข้อมูลที่ศึกษามา ไม่มีแหล่งที่มาไหน อธิบายว่าโยไกนกตัวนี้ ทำร้ายหรือโจมตีมนุษย์ มันเพียงแต่ทำให้หลงทาง หรือทำให้คิดว่าคนคนนั้น กำลังจะเจอกับโชคร้าย จนกลายเป็นวิตกกังวล
หากใครเผลอเข้าไป ตกอยู่ในเหตุการณ์ตามตำนาน สิ่งแรกที่ต้องทำคือ ไม่มองหาว่าเสียงนั้นมาจากไหน เพราะอาจทำให้หลงทิศทาง หรือถ้าจะให้ดี ควรหลีกเลี่ยงเส้นทางภูเขา หรือเดินป่าหลังพระอาทิตย์ตกดิน